İster bir program olsun isterse bir oyun olsun lisanslı (ücretli) bir yazılımı ücretsiz hale getirme işine bilgisayar literatüründe crack deniliyor. Özellikle alım gücü düşük olan ülkelerde bu tarz işlemlere yönelme oranı oldukça yüksek. Örnek vermek gerekirse, ülkemizde Windows işletim sistemi çok yaygın. Acaba kaç kişi bunu ücret vererek satın aldı. Yada çoğu video oyuncusu Crysis serisini severek oynamıştır. Lisans ücretini ödeyerek bu oyunu oynayanların oranı nedir?
Günümüzde bu oran Türkiye’de azalsa da maalesef az önce de bahsettiğim gibi alım gücü düşük olan ülkelerde lisansız ürünlere yönelme oranı yüksek. Ücretli bu yazılımları crackleyen (kıran) kişilere cracker deniliyor (sistemlere sızanlara ise hacker). Crackler bu işlem oldukça zor ve programlama bilgisi gerektirdiği için genelde oluşturdukları gruplar ile bu işlemleri yapıyor. 1990’ların başından beri bu gruplar var. Hatta bunlardan bazıları (Razor 1911, Skidrow) Amiga döneminden beri varlar.
Daha yeni bir grup olmasına rağmen (Kuruluş: 2014), bu ünlü gruplardan biri de CODEX. CODEX, Steam lisansı kullanan oyunların kopyalarını yayınlamaları ve ayrıca Ubisoft’un Uplay dijital haklar yönetimi korumasını cracklemeleri ile bilinen bir grup. Bu grup geçtiğimiz günlerde emekliliğini duyurdu.
Grup, Sims 4 oyununun eklenti paketinin crack NFO’sunda (bilgi dosyası) yaptıkları açıklamada artık crack faaliyetlerini sürdürmeyeceklerini duyurdu. CODEX açıklamasında başka bir cracker grubu olan RELOADED grubu ile rekabet etmek için kurulduklarını, ama artık yolun sonuna geldiklerini belirtti. Emekli olma sebebi hakkında açık bir açıklama yapmasalar da, ortamın bozulduğuna dair sitem dikkat çekti.
