Victoria 3 incelemesi 

Türkçe dil desteği ile çıkan Paradox Interactive’nin ekonomi ve politik simülasyon oyunu Victoria 3 ile dünyanın süper gücü olmaya çalıştık.

Hayatınız boyunca illaki bir Paradox Interactive oyunu oynamış ya da dikkatinizi çekmiştir. Mesela benim ilk Paradox oyunum Heart of Iron serisinin ilk oyunu olmuştu. Bir elimde fare bir elimde İngilizce-Türkçe sözlük oyunu oynamaya çalıştığımı hatırlıyorum. Günümüzde bildiğim siyasi ve askeri bir çok İngilizce kelimenin anlamını da o şekilde öğrendiğimi hatırlıyorum. Oyun yoğun İngilizce metne sahip olsa da derinliği ve gerçekçiliği beni bir türlü oyundan koparamamıştı(Aynı Championship Manager’de olduğu gibi). Yıllar geçtikçe Paradox Interactive’in Heart of Iron oyunlarının dışında Victoria, Europa Universalis, Cities Skylines  ve Crusader Kings gibi bir çok oyun serisiyle tanışmış ve yıllarca severek oynamıştım, oynamaya da devam ediyorum.

Crusader Kings oyunu, sizi orta çağda saray içerisinde entrikalara dahil ederken, Victoria oyununda ülkenizin ekonomisini ve toplumunu ikinci dünya savaşına hazırlıyorsunuz. Heart of Iron oyununda, ikinci dünya savaşının galibi olmaya çalışırken City Skylines oyununda da kurduğunuz şehre belediye başkanlığı yapıyorsunuz. Bütün saydığım bu oyunlar gerçekte yaşanmış tarihi olaylarla ilerlerken, simülasyon derinliğiyle de oyuncuya dolu dolu unutulmaz saatler yaşatıyor.

Benim en çok beğendiğim seri Heart of Iron olsa da Victoria 3’ün Türkçe dil desteği ile çıkması Heart of Iron’un pabucunu şimdilik dama attırıyor. Bu tarz derin oyunların Türkçe destekli çıkması oyunun yapımcısına saygımı iki kat arttırıyor. İşte bu yüzden şimdilik Paradox oyunları içerisinde gözbebeğim Victoria 3 oldu.

Victoria 3 adından da anlaşılacağı gibi Kraliçe Victoria döneminde başlayan ve 100 yıllık tarihi içerisinde barındıran bir oyun. 1836 yılında başlayan oyun 1936 yılında sona eriyor(ülkenizi ayakta tutabilirseniz). Oyunda bütün ülkeyi yönetebilmenize rağmen asıl detaylandırılmış konular ekonomi ve toplum. Oyunda göreviniz sanayii devrimi ile ülkenizi yapılandırıp sömürgecilik yarışında geri kalmadan 1936 yani ikinci dünya savaşının başlamasına kadar güçlü bir ülke olmak ya da ayakta kalabilmek. Bunu yaparken, iç/dış pazarı kontrol altında tutarak, toplumu ve orduyu modernize etmeye çalışmalısınız.

Victoria 3’ün yoğun ve ayrıntılı doğası, oyunu anlamak için dedektiflik yapmanızı gerektiren mekaniklerle dolu olduğu konusunda hemen bir uyarı vermem gerekir. Ben şahsen bu derinliği seviyorum. Ancak deneyimsiz olanlar için eğitim bölümünde uzun zaman geçirmeniz gerekebilir. Paradox’un diğer oyunlarında toplam 600-700 saat geçirmeme rağmen oyuna ilk girdiğimde Türkçe olmasına rağmen başta biraz zorlandığı itiraf etmeliyim.

Oyunun eğitim kısmı size oyunun temel mekaniklerini, neyi neden ve nasıl yaptığınızı öğretiyor. Bu kadar. Gerisi sizin yönetim becerinize ya da sezgilerinize kalıyor. Daha öncede dediğim gibi biraz dedektiflik yaparak kafayı çalıştırmak gerekiyor. Sonuçta oyunda ülkeyi siz yönetiyorsunuz:)

Oyun gerçek zamanlı ilerlerken zamanı durdurup, yavaşlatıp ya da hızlandırabiliyorsunuz. Zaman zaman Crusader Kings’de olduğu gibi çeşitli diyalog pencerelerinden seçim yapmanız isteniyor. Vereceğiniz kararlar ülkede bir şeyleri düzeltirken tam tersi bozabiliyor. Bu yüzden bir karar vermeden önce iyi düşünmeniz gerekiyor.

Örneğin liberal ve demokratik bir toplum inşa etmek istiyorsanız Aristokratlar gibi güçlü bir grubu üzecek yasalar çıkarıp, kararlar almamanız gerekiyor. Aksi halde ülkenizin istikrarı erkenden bozabilir. Bu da sizi koltuğunuzdan edebilir. Victoria 3’de formül çok basit. Dünyadaki güçsüz ülkeleri askeri güç ya da masada antlaşmalar ile sömürgeleştirirsiniz. Sömürgelerden ucuza ham madde getirip fabrikalarda ürüne dönüştürürsünüz. En sonunda ürettiğiniz ürünü sömürgenize daha pahalıya satarsınız. Oyunda bu formülü uygulayabilirseniz dünyayı yönetirsiniz. Uygulayamazsanız dünya sizi yönetir, belki sömürge bile siz olursunuz.

Victoria 3’ü anlatabilmek adına kısa bir formül oluştursam da aslında Victoria 3 bu kadar sığ bir oyun değil. Bu formülü uygulamaya çalışırken yüksek vergiler ve çocuk işçiliği yasası istemeyen fabrika sahipleri ve endüstri patronları ile uğraşabilirsiniz. Ya da Osmanlı gibi bir ülke yönetiyorsanız Tanzimat ve Islahat fermanlarını yayınlayamamak isyanı tetikleyebilir. Ya da demokrasinin ucunu kaçırıp, toplumun sosyalist ya da faşist bir yönetime geçme isteğinin önüne geçemeyebilirsiniz. Ya da siz böyle bir ülke istersen toplum tam tersini isteyebilir. Ya da dünya pazarında orantısız güçlenip büyük ülkelerin rakibi konumuna gelebilirsiniz. Bu da sizi savaşa sürükleyebilir. İşte bütün bu detaylar oyunculara hiç tatmayacakları bir gerçeklik sunuyor.

Mesela Osmanlı İmparatorluğunu yönetirken(II.Mahmut dönemi) Mısır isyanı patlak veriyor. Eğer orduyu modernize edemediyseniz ülke olarak çok zor durumlara düşebiliyorsunuz. Mesela ben İngilizler ile ilişkiyi iyi tuttuğum için arabuluculuk yaptırıp savaşı az hasarla atlatmıştım. Tabi sonradan Mısırı mahvettim o da ayrı bir konu:)

Victoria 3’de ülkeler arası diplomasi ana mekaniklerden biri diyebilirim. Oyunda yapacağınız diplomatik hamleler yönettiğiniz ülkenin kaderini olumlu ya da olumsuz şekilde etkileyecektir. Ben Osmanlı İmparatorluğu ile oynarken başta Rusya ve İngiltere’ye yanaşıp ilişkilerimi iyi hale getirmem, Mısır’ın bana karşı isyanında ciddi bir avantaj sağlayarak Mısır’la aramdaki savaşın kısa sürmesinde etkili oldu. Aksi halde yenilmesem bile savaş gereksiz uzayabilir ve ekonomimi çok daha kötü durumlara sokabilirdi. Tabi yıllar geçtikçe ve Osmanlı olarak ben güçlendikçe İngiltere için rakip görüldüm. Aram tekrar açıldı 🙂 Yani kısacası oyunda diplomasi, ekonomi ve toplum yönetme mekaniği kadar önemli.

Oyunda paranın açamadığı kapılar için zamanı gelince kaba kuvvetle açmaya çalışacaksınız. Ya da siz her ne kadar barışçıl bir politika izleseniz de birileri sizin topraklarınıza göz dikecektir. Bu durumda da savaşmanız gerekecek. Victoria 3 savaş mekanikleri Heart of Iron hayranı olarak beni çok tatmin etmediğini söyleyebilirim. Victoria 3’de savaşlar sadece topla tüfekle olmuyor. Yoğun şekilde müzakere masalarında da savaş veriyorsunuz. Hatta tek bir kurşun sıkmadan toprak kayıpları yaşayabiliyorsunuz.

İşte bu yüzden yukarda yazdığım gibi diplomatik hamleler çok önemli bir duruma geliyor. Mesela hoşunuza giden bir toprak parçası için hak talep edebiliyorsunuz ya da toprağın sahibi ülkeyi kukla yapabiliyorsunuz. Eğer dünya kamuoyunu ikna edebilecek gücünüz var ise hak iddia ettiğiniz toprağı alabiliyorsunuz. Ben Osmanlı ile oynarken Mısır’ın saldırısını geri püskürttüm. Müzakere ettik ve savaş bitti. Ordumu ve ekonomimi güçlendirdikten sonra ise Mısır topraklarında hak iddia ederek(zaten benden isyan ile ayrılmıştı) masada bütün Mısır’ın tekrar sahibi Osmanlı İmparatorluğu olarak ben oldum. Ne kadar derin ve gerçekçi olsa da ben yine de Heart of Iron benzeri ya da ona yakın savaş mekanikleri olmasını isterdim.

Victoria 3 incelemesini toparlayacak olup söz cümlelerimi söylemem gerekirse Paradox Interactive yine harika bir oyuna imza atmış. İnce düşünülmüş derin detaylar arasında kaybolmayı seven biri olarak oyunun Türkçe dil desteği ile gelmesi de mükemmel bir hareket olmuş. Özünde ekonomi yönetme mekaniği barındıran oyunlarını sevmesem de Victoria 3 içerisinde barındırdığı bir çok önemli mekanikle sadece bir ekonomi yönetme oyunu olmadığını bana göstermiş oldu. Bu haliyle de beni oyuna bağlamayı başardı. Oyundaki hasta adam Osmanlı İmparatorluğunu güneş batmayan ülkeye çevirmeyi başardım. Sizde yönetmek istediğiniz ülkeyi seçerek dünya tarihini yeniden yazabilirsiniz. Son olarak umarım Paradox Interactive bundan sonraki her oyununa Türkçe dil desteği vererek harika simülasyon oyunlarının daha çok oyuncuya ulaşmasını sağlar.

Victoria 3 sistem gereksinimleri

Victoria 3 minimum sistem gereksinimleri

• İşletim Sistemi: Windows 10 Home 64 Bit
• İşlemci: Intel Core i3-3250 veya AMD FX 8370 (AVX support required)
• Bellek: 8 GB RAM
• Ekran Kartı: Nvidia GeForce GTX 660 (2GB) or AMD R7 370 (2GB) veya Intel HD Graphics 630 or AMD Radeon Vega 8
• Depolama: 10 GB kullanılabilir alan

Victoria 3 önerilen sistem gereksinimleri

• İşletim Sistemi: Windows 10 64 Bit veya Windows 11
• İşlemci: Intel Core i5-6600K veya AMD Ryzen 5 2600X (AVX support required)
• Bellek: 16 GB RAM
• Ekran Kartı: Nvidia GeForce GTX 1660 (6GB) veya AMD RX 590 (8GB)
• Depolama: 10 GB kullanılabilir alan