Google, ABD’deki antitröst davalarında kritik bir dönemeçte: Şirket, Chrome’un satışı ve yapay zeka yatırımlarının denetimi gibi ağır yaptırımlarla karşı karşıya. DOJ’un önerileri kabul edilirse, dijital dünyanın kuralları kökten değişebilir.
Google, uzun süredir inşa ettiği dijital imparatorluğunu korumak için savaşıyor — ama artık savunma hatları ciddi şekilde zayıflamış durumda. Şirket, ABD Adalet Bakanlığı (DOJ) tarafından açılan iki büyük antitröst davasında kritik bir eşikte. Bir yanda arama motoru pazarında tekelcilikle suçlanıyor, diğer yanda dijital reklamcılık alanında haksız hakimiyet kurduğu iddiasıyla karşı karşıya.
Arama Motoru Cephesinde Yeni Aşama: Chrome El Değiştirebilir
Geçtiğimiz yıl federal bir yargıç, Google’ı çevrimiçi arama pazarında yasa dışı tekel ilan etmişti. Bu hafta başında ise başka bir yargıç, Google’ın dijital reklam teknolojileri alanında da tekel oluşturduğuna hükmetti. Şimdi ise DOJ, arama davasının “çözüm” aşamasına geçiyor. Bu üç haftalık duruşma sürecinde mahkemeye, rekabetin tekrar sağlanması için Google’ın Chrome tarayıcısını satması, arama verilerini rakiplerle paylaşması, yapay zeka yatırımlarını hükümete bildirmesi ve diğer platformlarla olan tekelci anlaşmalarını sona erdirmesi gibi radikal çözümler sunulacak.
Google, tüm bu kararlara itiraz etmeyi planlıyor, ancak temyize gitmeden önce çözüm süreçlerini tamamlaması gerekiyor. DOJ’un önerdiği yaptırımlar gerçekleşirse, Google ve Apple arasındaki milyar dolarlık iş birlikleri sona erebilir; Microsoft, DuckDuckGo gibi rakipler ise Google’ın bugüne kadar erişemediği verilerle donanabilir.
Dijital Reklamcılıkta Büyük Dağılım Kapıda mı?
Ad-tech cephesinde Virginia merkezli Yargıç Leonie Brinkema’nın başında olduğu davada henüz çözüm duruşma tarihleri belirlenmedi. Ancak mahkeme, Google’ın yayıncı reklam sunucusu DFP ile reklam borsası AdX’i yasa dışı biçimde bağladığını kabul etti. DOJ’un bu hizmetlerin ayrılmasını istemesi olası ve bu durum, dijital yayıncıların reklam gelirleri açısından yeni bir çağ başlatabilir.
Dijital reklamcılık, sadece teknoloji devleri için değil, aynı zamanda bağımsız medya, bloglar ve haber siteleri için de hayati önemde. Eğer bu alanda rekabet yeniden inşa edilirse, internetin açık ve erişilebilir doğası tekrar güç kazanabilir.
Geleceğin Arama Motoru: Yapay Zeka mı?
DOJ’un çözüm paketinde yer alan en dikkat çekici maddelerden biri ise Google’ın yapay zeka yatırımlarına yönelik denetim talebi. Hükümet, yapay zekanın gelecekte arama motorlarının yerini alabilecek bir platforma dönüşebileceğinden endişeli. Bu yüzden Google’dan, gelecekteki AI yatırımları hakkında resmi bildirimlerde bulunmasını talep ediyor.
Mahkeme Takvimi ve Olası Sonuçlar
Washington DC’deki Yargıç Amit Mehta’nın yaz sonuna kadar arama çözümlerine dair karar vermesi bekleniyor. Ad-tech cephesinde ise “roket mahkemesi” lakabıyla bilinen hızlı yargılama sistemi sayesinde 2025 içinde önemli gelişmeler olabilir.
Ancak tüm bu süreçlerin sonunda Google’ın yaptığı itirazlar, davaların ABD Yüksek Mahkemesi’ne kadar taşınmasına neden olabilir. Hatırlayacak olursak, Microsoft da benzer bir antitröst krizinden parçalanmadan çıkmış ama pazardaki dengeler sonsuza dek değişmişti. Ve o değişen dengeler, Google gibi şirketlerin doğuşunu mümkün kılmıştı.
Sonuç
Google’ın bugün yaşadığı kriz, 25 yıl önce Microsoft’un yaşadıklarından bile daha radikal sonuçlara yol açabilir. Teknoloji dünyasının devi, bugüne kadar “daha iyi ürün” söylemiyle her şeyi açıklamaya çalıştı. Ancak mahkeme artık bu söylemi yeterli bulmuyor. Önümüzdeki haftalar, yalnızca Google’ın değil, dijital dünyanın kurallarının yeniden yazılacağı günler olabilir.
